Pantomogram – kluczowe badanie diagnostyczne

Co to jest i na czym polega pantomogram?

Pantomogram to jedno z najważniejszych badań obrazowych stosowanych w stomatologii. Jest to rodzaj zdjęcia rentgenowskiego pozwalającego na kompleksową ocenę stanu uzębienia oraz otaczających struktur, takich jak kości szczęki i żuchwy, zatoki szczękowe oraz stawy skroniowo-żuchwowe. Badanie to odgrywa kluczową rolę zarówno w profilaktyce, jak i planowaniu leczenia.

Pantomogram to panoramiczne zdjęcie rentgenowskie, które daje pełny obraz wszystkich zębów pacjenta, bez konieczności wykonywania wielu pojedynczych zdjęć. Dzięki niemu stomatolog może szybko wykryć ubytki, infekcje, problemy z wyrzynaniem się zębów czy zmiany w strukturze kości.

Jak wygląda przebieg badania?

Przed wykonaniem pantomogramu pacjent powinien usunąć metalowe elementy znajdujące się w okolicach twarzy i szyi, takie jak biżuteria, okulary, protezy czy ruchome aparaty ortodontyczne. Następnie zakładany jest ochronny fartuch ołowiany, który zmniejsza narażenie na promieniowanie. Podczas badania pacjent pozostaje nieruchomy, zagryzając specjalny pozycjoner lub patyczek. Aparat wykonuje zdjęcie, obracając się wokół głowy pacjenta, a wynik dostępny jest niemal natychmiast, również na kliszy.

Dlaczego pantomogram jest tak ważny?

Zdjęcie panoramiczne pozwala wykryć wiele nieprawidłowości i wspomaga diagnostykę różnych schorzeń, takich jak:

• próchnica i zmiany zapalne wokół korzeni
• wady zgryzu i nieprawidłowości w ułożeniu zębów
• zatrzymane zęby, w tym ósemki
• zmiany torbielowate i nowotworowe w kościach szczęki i żuchwy
• stany zapalne w zatokach szczękowych
• ocena skuteczności wcześniejszego leczenia kanałowego czy protetycznego

Pantomogram a leczenie stomatologiczne

Pantomogram stanowi podstawę do stworzenia indywidualnego planu leczenia. Wspomaga on m.in. leczenie ortodontyczne, pozwalając na precyzyjne określenie rozmieszczenia zębów i dopasowanie aparatu ortodontycznego. Jest także niezbędny przy planowaniu zabiegów chirurgicznych, takich jak ekstrakcje czy implantacje.

Jak często należy wykonywać pantomogram?

Zaleca się wykonywanie tego badania regularnie, raz do roku, zwłaszcza jeśli pacjent poddawany jest kompleksowemu leczeniu stomatologicznemu. Jest ono szczególnie istotne przed rozpoczęciem leczenia ortodontycznego, implantologicznego czy protetycznego.

Kiedy nie powinno się wykonywać pantomogramu?

Badanie to jest bezpieczne dla zdrowia, jednak nie zaleca się jego przeprowadzania u kobiet w ciąży, chyba że istnieją wyjątkowe wskazania medyczne.